Diferensya entre trocamientos de "Lingua ebrea"
ch r2.7.1) (robot Adjustado: xmf:ურიული ნინა |
ch r2.7.1) (robot Trokado: xmf:ებრაული ნინა |
||
Liña 199: | Liña 199: | ||
[[war:Hinebreyo]] |
[[war:Hinebreyo]] |
||
[[xal:Ивритин келн]] |
[[xal:Ивритин келн]] |
||
[[xmf: |
[[xmf:ებრაული ნინა]] |
||
[[yi:העברעיש]] |
[[yi:העברעיש]] |
||
[[yo:Èdè Hébérù]] |
[[yo:Èdè Hébérù]] |
Enderechamiento de 1 jen 2012 a las 19:16 la ora
Ebreo (עברית - `Ivrit) | |
---|---|
Avlado prinsipalmente en: | Israel i otros paezes kon poblasiyon djudia. |
Total de favlantes: | 5 miyones (200.000 avlantes en Estatos Unitos) |
No figura entre los 100 idiomas más avlados | |
Klasifikasión jenétika: | Afro-asiátiko Semítiko |
Estatus ofisial | |
Lingua ofisiala de: | Israel. |
Menorías konsideravles en: | Arjentina, Estatos Unitos, Uruguay, Fransia |
Regulado por: | Akademia del Idioma ebreo (האקדמיה ללשון העברית) |
Kodigo | |
ISO 639-1 | he |
ISO 639-2(B) | heb |
ISO 639-2(T) | --- |
SIL | HBR |
El ebreo / ivrit es una lingua semetika avlada en Israel i en otras komunitas djudias del mundo. Se nomina ebreo rabíniko al empiegado en la literatura antika i medievala. Del ebreo klásiko o bíbliko mos ambezimos prinsipalmente por los lívros del Tanah, los kualos en el mundo kristyano se yaman Viejo Testamento.
Fuera de la Tora, el más antiko teksto eskríto kon alefbet ebreo data del syeklo IX adC. A esta epoka pertenese la estela de Moab, eskrita en lashon kananeo-moavita, en la kuala Mesa, Rei de Moav, rakonta sus triumfos kontra Omri, el Rei de Israel. Guadra grande paralelismo kon el 2º livro de los Reyes, kapítulo 3.
En la estela de la kaza de David, eskrita en ivrit en mitad del syeklo VIII adC, rakonta las viktorias del Rei siryo Hazael sovre Horam, fijo de Akav, rei de Israel, i sobre Okozías ijo de Horam rei de Yehuda, de la kaza de David Ameleh. Es la mensión eskrita la mas vieja respekto a la kaza de David.
El ivrit deshó de avlarse enrededor del syeklo I a.C., anke se guadró para el su uzo en la literatura i, espesialmente, en la tefila i la meldadura en el Kal. En Yehuda se troko la lingua avlada kadaldia por el arameo. En la galut (diaspora djidia), las linguas vernakulares /de kadaldia fueron espesialmente dos: el idish entre los djidios ashkenazim (sentro i este de Evropa) i el djudeo-espanyol entre los sefardim (ansina djudezmo, djidio, hakitia, espanyolit o espanyol muestro).
El ivrit moderno/israeli, lingua ofisiala de Israel, fue arebivido shukur al lavoro intenso de Eliezer Ben Yehuda al fin del syeklo XIX para auzarse komo lingua nasyonal enel futuro Estado djudio.
Influensia de otras linguas
El ivrit moderno tiene influensia de otras linguas, komo inglez, fransez, idish, ladino, turko i arabo.
- Ver artikolo Palavras en ivrit kon orijen arabe
- Ver artikolo Palavras en ivrit kon orijen idish
Enlasos eksternos
- Ebreo, lingua milenaria. Proceedings JEO2005, Transoxiana. (espanyol)
Aragonit | Buhori | Djidi | Djudeo-Arabo | Djudeo-Bereber | Djudeo-Espanyol | Djudeo-Golpaygani | Djudeo-Hamedani | Djudeo-Malayalam | Djudeo-Marathi | Djudeo-Shirazi | Djuhuri | Gruzini | Haketia | Hulaulá | Italkit | Idish | Ivrit | Karaimit | Katalanit | Kaylinya | Krimchak | Kwara | La'az | Lishán Didán | Lishana Deni | Lishanid Noshan | Lusitaniko | Sarfatiko | Shuadit | Tetuani | Yevanitiko |