Lingua ebrea

Un artíkolo de la Vikipedya, la ansiklopedya líbera
Ebreo (עברית - `Ivrit)
Avlado prinsipalmente en: Israel i otros paezes kon poblasiyon djudia.
Total de avlantes: 5 miyones
No figura entre los 100 idiomas más avlados
Klasifikasión jenétika: Afro-asiátiko

 Semítiko
  Semítiko sentral
   Semítiko noroksidental
    Kananita
     Ebreo

Estatus ofisial
Lingua ofisiala de: Israel.
Menorías konsideravles en: Arjentina, Estatos Unitos, Uruguay, Fransia
Regulado por: Akademia del Idioma ebreo (הָאָקָדֶמְיָה לַלָּשׁוֹן הָעִבְרִית)‎‎, HaAkademya laLashon ha'Ivrit
Kodigo
ISO 639-1 he
ISO 639-2(B) heb
ISO 639-2(T) ---
SIL HBR

El ebreo/ivrit/ibrit (עִבְרִית) es una lingua semetika avlada en Israel i en otras komunitas djudias del mundo. Se nomina ebreo rabíniko al empiegado en la literatura antika i medievala. Del ebreo klásiko o bíbliko mos ambezimos prinsipalmente por los lívros del Tanah, los kualos en el mundo kristyano se yaman Viejo Testamento. Ebreo es una lingua santa a la relijion Djudaismo ande fueron eskritas las santas leyes de la Tora.

Fuera de la Tora, el más antiko teksto eskríto kon alefbet ebreo data del syeklo IX adC. A esta epoka pertenese la estela de Moab, eskrita en lashon kananeo-moavita, en la kuala Mesa, Rei de Moav, rakonta sus triumfos kontra Omri, el Rei de Israel. Guadra grande paralelismo kon el 2º livro de los Reyes, kapítulo 3.

En la estela de la kaza de David, eskrita en ivrit en mitad del syeklo VIII adC, rakonta las viktorias del Rei siryo Hazael sovre Horam, ijo de Akav, rei de Israel, i sobre Okozías ijo de Horam rei de Yehuda, de la kaza de David Ameleh. Es la mensión eskrita la maz vieja respekto a la kaza de David.

El ivrit deshó de avlarse enrededor del syeklo I a.C., anke se guadró para el su uzo en la literatura i, espesialmente, en la tefila i la meldadura en el Kal. En Yehuda se troko la lingua avlada kadaldia por el arameo. En la galut (diaspora djidia), las linguas vernakulares /de kadaldia fueron espesialmente dos: el idish entre los djidios ashkenazim (sentro i este de Evropa) i el djudeo-espanyol entre los sefardim (ansina djudezmo, djidio, hakitia, espanyolit o espanyol muestro).

Codex de Aleppo, uno de los tekstos mas antikos en ivrit guadrados asta oy endia

El ivrit moderno/israeli, lingua ofisiala de Israel, fue arebivido shukur al lavoro intenso de Eliezer Ben Yehuda al fin del syeklo XIX para auzarse komo lingua nasyonal enel futuro Estado djudio.

Influensia de otras linguas[trocar | trocar el manadero]

El ivrit moderno tiene influensia de otras linguas, komo inglez, fransez, idish, ladino, turko i arabo.

Ver tambien[trocar | trocar el manadero]

Enlasos eksternos[trocar | trocar el manadero]

Vikipedya
Vikipedya
Esta lingua tiene su apropiada Vikipedya. Puedes vijitarla i ajustar en Vikipedya en Lingua ebrea


 
Linguas djudias

Aragonit | Buhori | Djidi | Djudeo-Arabo | Djudeo-Bereber | Djudeo-Espanyol | Djudeo-Golpaygani | Djudeo-Hamedani | Djudeo-Malayalam | Djudeo-Marathi | Djudeo-Shirazi | Djuhuri | Gruzini | Haketia | Hulaulá | Italkit | Idish | Ivrit | Karaimit | Katalanit | Kaylinya | Krimchak | Kwara | La'az | Lishán Didán | Lishana Deni | Lishanid Noshan | Lusitaniko | Sarfatiko | Shuadit | Tetuani | Yevanitiko