Linguas djudias

Un artíkolo de la Vikipedya, la ansiklopedya líbera

Se yama linguas djudias a akeyas linguas, endemas del ivrit, ke nasieron i se dezveloparon en komunitas djudias, en Evropa, el Medio Oryente, Afrika, Asya Sentrala i la India. Jeneralmente, el dezvelopmayénto de estas linguas esta bazado en la adision de biervos i frasas en ivrit, las kualas apresentan konseptos i situasiones unikamente djudios, a una lingua jenerala de la sosyeté. Komo munchas komunitas djudias se ankontran londje de otras, estas linguas muevas mantienen los biervos i las estrukturas gramatikalas ainda dempués de ke las linguas orijinalas las pedriesen o trokassen.

Linguas[trocar | trocar el manadero]

A empesijos del syéklo XIX, el idish era la lingua prinsipala de los djudios de Evropa Orientala (por lo ke era la lingua djudia mas avlada del mundo, déke la majorita de los djudios bivian ayí), mientres ke el djudeo-espanyol era avlado por komunitas djudias enel Maghreb, el Imperio Otomano (Gresia, la Turkiya i los Balkanes espesialmente) i komunitas mas chikas avlavan italkit, yevaniko, krimchak o karaimit. Los djudios del Mundo Arabo avlavan varios lashones del Djudeo-Arabo i del Djudeo-Bereber, mientres ke en Iran i Asya Sentrala se avlavan las linguas djudeo-persas komo el Buhori, el Djudeo-Golpaygani, el Djudeo-Hamedani, el Djudeo-Shirazi, el Djuhuri i otras.

El siddur (livro para meldar las tefilot) fue kompletado dempués de la destruksiyon del Sigundo Bet Amikdash i se topa kaji todo eskrito en ivrit i en lingua aramea. Jeneralmente los djudios meldan sólo en ivrit, anke algunas komunitas tienen adisionadas tefilot en sus lashones partikolares.

Bibliografia[trocar | trocar el manadero]


Ikono de esbozo
Ikono de esbozo

Este artikolo es endagora, muy chiko. Muchiguando el su kontenido vas ayudar a amijorar Vikipedya.
Puedes kitar ayudo kon las vikipedyas en otras linguas.


 
Linguas djudias

Aragonit | Buhori | Djidi | Djudeo-Arabo | Djudeo-Bereber | Djudeo-Espanyol | Djudeo-Golpaygani | Djudeo-Hamedani | Djudeo-Malayalam | Djudeo-Marathi | Djudeo-Shirazi | Djuhuri | Gruzini | Haketia | Hulaulá | Italkit | Idish | Ivrit | Karaimit | Katalanit | Kaylinya | Krimchak | Kwara | La'az | Lishán Didán | Lishana Deni | Lishanid Noshan | Lusitaniko | Sarfatiko | Shuadit | Tetuani | Yevanitiko