Istorya de los djudios en Shanghai

Un artíkolo de la Vikipedya, la ansiklopedya líbera

La Istorya de los djudios en Shanghai no es muy konosida. Atras munchos anyos, 30000 Judios biviyan en el Distrito Hongku de Shanghai. Ma, oy keda muy poka evidensia de esta komunita. Durante la Sigunda Gerra Mundial, miles de djudios fueron refujidos en Kina, durante el Olokósto.

Aunke oy la majorita de los djudios de Shanghai son mansevos profesioneles de Fransia, Kanada, Ostralya, Estatos Unitos d'Amerika, Reyno Unido i Yisrael ke vinyeron aki por negosio, la komunita djudia de la sivdad tiene las sus raizes en el dizimuevien syéklo. Famiyas Sefaradis, komo Sason i Kaduri, trusheron sus echos a Shanghai ande konstruizaron fraguas komo el ‘’Peace Hotel’’.

Dempues de la revolusion rusa, 7000 djudios rusos vinyeron a Shanghai, anke la mas grande emigrasion fue a la fin de los anyos 1930s, kuando miles de djudios almanes, ostrianos i de la Evropa Oriental, fuyeron de los Nazis i toparon refujio en Shanghai. Akeyos diyas, Shanghai era la sola sivdad en el mundo entero, ke no demandava viza o pasaporto para entrar.

Los fonksionarios khinos, komo Ho Fengshan (un diplomato en Viena), prokuraron entregar vizas de salida a los djudios, para ke puedan fuirsen de la Evropa akeyos diyas difisiles. El sinyor Ho Fengsan iva morir en San Fransisko enel anyo 1997. Yad Vashem lo rekonosio komo uno de los Justos entre las Nasiones enel anyo 2001.

En los anyos 1930s, el Distrito Hongkou de Shanghai, ande los djudios se enstalaron, era nombrada komo "La Chika Viena". Anke siendo prove, esta komunita teniya una rika vida kultural kon sus gazetas, eskolas, jurnales en idish, alman i polako, teatros i syete esnogas. Dempues de la gerra, los komunistos metieron restriksiones a la kultura, negosio i relijion. Por este razon, todos los djudios izieron aliya, o emigraron a Ostralya i a la Amerika del Norte.[1]

Renasimyento de la komunita[trocar | trocar el manadero]

La Esnoga Ohel Moshe de Shanghai, por anyos, se utilizo komo un edifisio de burós i komo betholim para lokos. Ma enel anyo 2007, el governo del Distrito Hongkou de Shanghai, renovelo la Esnoga i la iva avrir al publiko. En un edifisio al lado de la Esnoga, se aperturo una ekspozision de fotos de los djudios de Shanghai i entrevistas anrejistradas kon los viejos rezidentes.

Un mez antes, por la prima vez dempues de sesenta anyos, se izo una boda en esta Esnoga. Moris Ohana, el Prezidente de la Komunita Djudia de Shanghai de oy, obtenio el permito de azer la hatuna de la su ija en la Esnoga. Esta Esnoga iva ser fraguada enel anyo 1920 por una komunita djudia ke vinio de Irak i de la India. Kaje toda la dekorasion djudia de la Esnoga desparisio, kon la eksepsion de una plaka enkolgada ahuéra, kon biervos en ebreo eskritos enriva. La hatuna iva ser ofisiada por el rabino de Shanghai, Shalom Greenberg, kon la ayuda de los rabis de las Esnogas de Singapur i de Beijing.

Asta el diya de oy, la Esnoga se avrio unas kuantas vezes, solo en las fiestas djudias. Oy, la komunita djudia de Shanghai tiene 2000 myémbros. Unos kuantos myémbros de esta komunita son vinidos de las famiyas ke biviyan aki anyos antes.


Eshuérsos del Governo Kinezo para reskatar la komunita[trocar | trocar el manadero]

Kon los esfuersos de los governos lokales i de las organizasiones de Shanghai, la istorya de la komunita va ser rekordada en serka tiempo. El Konsul Jeneral de Israel, Uri Gutman, esta dizyendo ke estos dokumentos historikos son muy signifikantes porke vana ayudar a deskuvrir lo ke se paso en Kina durante akeyos diyas. En Djunio de 2008 se iva realisar una seremonia en el Muzeo de los Judios Refujidos, kon la partisipasyon del Governo del Distrito Hongkou i del Konsolato de Yisrael, sovre estos dokumentos istorikos. Endemas, kon la ayuda de Yad Vashem i del Muzeo Djudio de Sydney, el Sentro de los Estudios Judios, adirijido por Pan Guang, empeso investigasiones sovre esta komunita pedrida. [2]

Referensias[trocar | trocar el manadero]


 
Istorya de los djudios

Chile | Espanya | Estonia | Harbin | Libya | Makedonia | Malasia | Meksiko | Rumania | Selanik | Shanghai | Tunesia | Venezuela