Turkia

Un artíkolo de la Vikipedya, la ansiklopedya líbera
       
Este artikolo uza la grafia de Aki Yerushalayim para la lingua judeo-espanyola. Mersi muncho por mantener el artikolo uzando este estil.

Türkiye Cumhuriyeti
Repuvlika de Turkia
רפובליקא די טורקײה
Bandyera Eskudo

Situasión de Turkia
Situasión de Turkia

Kapitala: Ankara
Mayor sivdad: Estambol
Linguas ofisialas: Turkano
Forma de governo: Repuvlika
Moneda: Lira turkana
Shefe de estado: Recep Tayyip Erdoğan
Shefe de governo: Recep Tayyip Erdoğan
Ekstension: 783 562 km2
·% agua: 1.03%
·Frontieras: 2 627 km
Povlasion: 85 372 377
·Densidad: 110.1 ab/km2
PIB: USD 819,03 milyardas
Kodigo ISO: TR / TUR
Prefikso telefonika: +90, +36
Dominasion de internet: .tr


La Repuvlika de Turkia (en ebreo הטורקית) es un paiz del Asia i la Evropa. Al norte topa kon la Mar Preta, al sud topa kon Suria, Irak i la Mar Mediterranea, Al oeste topa kon Iran, Jeorjia, i al este topa kon Gresia i Bulgaria. La sivdad kapitala es Ankara i la su sivdad mas grande es Estambol.

Etimolojia[trocar | trocar el manadero]

El primero uzo del termino "Türk" o "Türük" representa en las inskripsiones Orkhon de Asia Sentrala.[1]

El nombre de Turquía, Türkiye en turko, se puede dividir en dos palavras: Türk, que significa "huerte" en el turko antiko i por lo jeneral designa a los avitantes de Turkia o un membro de los puevlos turkanos,[2] o el posterior término "Tu-kin", empleado por los kinezos para designar a las personas ke moravan al sud del Macizo de Altai ya en 177 a. C.,[1] y el sufijo iye (derivado del sufijo arabo iyya, ma también está asoziada kon el sufijo latino medievalo ia en Turchia, i el sufijo grego medievalo ία en Τουρκία), lo ke signifika "propietario" o "lisionado kon".

Istoria[trocar | trocar el manadero]

"Anadolu" o Anatolia (también konocida komo Asia Chika), ke komprende la mayora parte dela Turkia moderna, es una de las rejiones avitadas mas antikas del mundo por la su ubikasion entre Asia i Evropa.

La komunita djudia egziste en la Tukia desde aze mas de 2400 anyos, principalmente en Izmir. Al prinsipio eran djudios gregos, romaniotas. Despues de la ekspulsion de los djudios por los Reyes Katolikos de Sefarad (Espanya i Portugal), los sefardim se asentaron en Turkia, por konvidasion del sultan Beyazid II. Los djudios engrandesieron i amijoraron la ekonomiya del paiz, sovre todo en los negosios. La relasion entre djudios i turkanos a sido siempre buena, komo prueva la frase: "Turko no ahárva a djidyó, i si le aharvó?" [3]

Jeografia[trocar | trocar el manadero]

Turkia es ubikado en el serkano oriente de Asia, un pedazo keda en el sudeste de Evropa, la mayor sivdad se topa entre dos kontinentes, al nord topa kon la Mar Preta, al sud topa kon la mar mediterránea, Suria, Irak i Iran, al oriente kon Jerojia, Iran i Armenia, i al poniente kon Gresia i Bulgaria.

El monte Ararat es la elevesion mas alta del paiz.

Klima[trocar | trocar el manadero]

El klima es diverso, en alkunos lugares la temperatura es alta i kalorosa, en otros lugares la temperatura es basha kon inyeve en el inverno.

Governo i administrasion[trocar | trocar el manadero]

La repuvlika de Turkia es un estado parlamentario, konta kol el su major shefe de estado, el primer ministro.

ISO Vilayet Kapitala Area (km2) Povlasion ISO Vilayet Kapitala Area (km2) Povlasion
TR-01 Adana Adana 14 256 1 849 478 TR-42 Konya Konya
TR-02 Adıyaman Adıyaman 7 572 623 811 TR-43 Kütahya Kütahya
TR-03 Afyonkarahisar Afyonkarahisar 14 532 812 416 TR-44 Malatya Malatya
TR-04 Ağrı Ağrı TR-45 Manisa Manisa
TR-05 Amasya Amasya TR-46 Kahramanmaraş Kahramanmaraş
TR-06 Ankara Ankara TR-47 Mardin Mardin
TR-07 Antalya Antalya TR-48 Muğla Muğla
TR-08 Artvin Artvin TR-49 Muş Muş
TR-09 Aydın Aydın TR-50 [[]]
TR-10 Balıkesir Balıkesir TR-51 [[]]
TR-11 Bilecik Bilecik TR-52 [[]]
TR-12 Bingöl Bingöl TR-53 [[]]
TR-13 Bitlis Bitlis TR-54 [[]]
TR-14 Bolu Bolu TR-55 [[]]
TR-15 Burdur Burdur TR-56 [[]]
TR-16 Bursa Bursa TR-57 [[]]
TR-17 Çanakkale Çanakkale TR-58 [[]]
TR-18 Çankırı Çankırı TR-59 [[]]
TR-19 Çorum Çorum TR-60 [[]]
TR-20 Denizli Denizli TR-61 [[]]
TR-21 Diyarbakır Diyarbakır TR-62 [[]]
TR-22 Edirne Edirne TR-63 [[]]
TR-23 Elazığ Elazığ TR-64 [[]]
TR-24 Erzincan Erzincan TR-65 [[]]
TR-25 Erzurum Erzurum TR-66 [[]]
TR-26 Eskişehir Eskişehir TR-67 [[]]
TR-27 Gaziantep Gaziantep TR-68 [[]]
TR-28 Giresun Giresun TR-69 [[]]
TR-29 Gümüşhane Gümüşhane TR-70 [[]]
TR-30 Hakkâri Hakkâri TR-71 [[]]
TR-31 Hatay Antiokia TR-72 [[]]
TR-32 Isparta Isparta TR-73 [[]]
TR-33 Mersin Mersin TR-74 [[]]
TR-34 Estambol Estambol TR-75 [[]]
TR-35 Izmir Izmir TR-76 [[]]
TR-36 Kars Kars TR-77 [[]]
TR-37 Kastamonu Kastamonu TR-78 [[]]
TR-38 Kayseri Kayseri TR-79 [[]]
TR-39 Kirklareli Kirklareli TR-80 [[]]
TR-40 Kırşehir Kırşehir TR-81 [[]]
TR-41 Kocaeli İzmit TR-82 [[]]

Ekonomia[trocar | trocar el manadero]

Kilisia de Santa Sofiya, prensipal atraktivo del turismo.

La Turkia es una de las nasiones kon alto desvelopamiento en la rejion del Serkano Oriente i sudeste de Evropa. La lira turkana es la moneda del paiz.

Turizmo[trocar | trocar el manadero]

Turkia es uno delos paizes mas visitados del Asia, la su oferta turistika es grande, Estambol es la sivdad mas atraktiva y la mas visitada de la nasion, la Kilisia de Santa Sofiya es el monumento mas konyesido, pero konta kon otros lugares emportantes komo la Kula Galat.

Demografia[trocar | trocar el manadero]

Tambien Turkia es una de las nasiones mas povladas del olam, la mayora konsentrasion umana keda en Estambol i otros sentros urbanos komo Izmir o Ankara.

Uno de los paizes onde mas ayega la povlasion turkana es Almania, el kontinente Evropeo es el prensipal destino de emigrasion.

Galeria[trocar | trocar el manadero]

Ver endemas[trocar | trocar el manadero]

Referensias[trocar | trocar el manadero]

  1. a b Harper, Douglas (2001). «"Turk"». Online Etymology Dictionary. Consultado el 27 de diciembre de 2006.
  2. American Heritage Dictionary (2000). «"Turk"». Houghton Mifflin Company. Consultado el 27 de diciembre de 2006.
  3. (Saporta y Beja, 1978)

Atamientos eksternos[trocar | trocar el manadero]


 
Paizes de Evropa

Albania | Almania | Andorra | Austria | Azerbaidjan | Beljika | Bielorusia | Bosnia i Hersegovina | Bulgaria | Dinamarka | Eslovakia | Eslovenia | Espanya | Estonia | Finlandia | Fransia | Gresia | Irlanda | Islandia | Italia | Kazakistan | Kipre | Kroasia | Letonia | Liechtenstein | Lituania | Luksemburgo | Madjaristan | Makedonia | Malta | Moldova | Monako | Montenegro | Norvejia | Paizes Bashos | Polonia | Portugal | Repuvlika Cheka | Reyno Unido | Rumania | Rusia | San Marino | Serbia | Sivdad del Vatikano | Suesia | Suisa | Turkia | Ukraina