Relijion

Un artíkolo de la Vikipedya, la ansiklopedya líbera
     

Desde el punto de vista de la antropolojiya, la relijion es un sistema; ansi lo afirma (Geertz, 1998: 89) "Una relijion es: 1) un sistema de simbolos ke obra para 2) estableser vigorosos, penetrantes i duraderos estados animikos i motivasiones en los ombres 3) formulando konsepsiones de un orden jeneral de egzistensia i 4) revistiendo estas konsepsiones kon una aureola de efektividad tal ke 5) los estados de animo i motivasiones parezkan de un realizmo uniko". Geertz, Klifford. La interpretasion de las kulturas. Editorial Jedisa Espanya 2003 pag 89k

No puede ser eterna la definision de la palavra "relijion" komo lo seria una idea del platonismo. Se rebajaria el estudio de la relijion a un reduksionismo peyorativo. La relijion se artikula kon la antropolojiya, la sosiolojiya, la istoria, ansi komo kon la linguistika i todo lo ke kabe en la kultura en terminos tan artistikos komo teknikos.

De la etimolojiya, dise Maurice Blanchot:

"esto konvensido de ke la pasion de la etimolojiya keda ligada a sierto naturalismo, komo a la bushkeda de un sekreto orijinario ke yevaria una lengua prima kuyo olvido dejaria indises de lingua a la lingua, indises ke otorgarian a rekonstuirlo " Maurise Blanchot, "L'ecriture du desastre" Paris, Gayimard, 1980, p. 183.

En Oksidente, disen akorruto ke la palavra relijion viene de la palavra latina "re-ligare" : unir de muevo, ligar de muevo, klasikamente entendido para signifikar la relasion del ser humano al divino i tambien de los humanos entre si mismos. Esa tradision empieza kon Laktansio i Tertuliano. (vease, Jacques Derrida , "Foi et savoir", Points-Seuil, p. 54)

Otra korriente sujiere la sigiente etimolojiya : "relejere", meldar de muevo, (ke viene de Ciceron) ke prosige hasta Emile Benveniste e introduse la idea de transmisiyon.

Ansi, en Ekstremo Oryente, onde, yegando los misioneros kristianos, al empesijo del syéklo XVIII de la era komun, los kinezos tresladaron el biervo relijion por medio de los dos ideogramas Zang i Jiao ke signifikan la ensenyanza de los aedados, poniendo de relieve la transmision de una konosensia i endemas de ritos, de una tradision, de kualunke forma de ensenyanza relijioza. Tambien los djaponezos konstruyeron la palavra shûkyô, es dezir ensenyanza del esensial, ¿podriamos dezir un katekismo?

Portanto, se entiende ke se trata menos de una konviksion kolektiva o de un sistema de kreensias ke de una empresa ke intenta autojustifikar la eksistensia del grupo yamando a la autoridad de una fuerza sovrehumana.

Transmizion[trocar | trocar el manadero]

Dainda, se tiene ke mantener la idea de ke favlar de "potensia divina" o de "divino" pertenese al konteksto de la teolojiya mientres ke avlar de "natura superior a la ke yaman divina" (sisero), pertenese a un ambito espesifiko; al kontrario, avlar de sovrehumano o de no humano no presupone otro punto de vista ke el de la propia natura humana.

Desde el orijen del ombre en el mundo, no deja de preguntarse lo ke sige:

  • ¿komo fonksiona el mundo?,
  • ¿kual es su lugar kon respekto al resto del mundo?
  • ¿kualas son la razones de su eksistensia al mundo?

En un intento de eksplikar el universo, los fenomenos fisikos ke le dan miedo. Amenudo, estas kontestasiones implikan uno o mas deidades u otras fuerzas sovrenaturales. La relijion da eksplikasion i orientasion al mundo, donde la modernidad kontesta kon un diskurso sentifiko.

Ademas de la tipolojia, la "relijion" trata :

  • De la relasion kon el otro, humano o no,
  • De la relasion kon el mundo, en su natura, (animismos, ande la fuerzas de la natura se vuelven sagradas,
  • De la relasion kon Dio o kon los Dioses,
  • De la relasion a su propio otro, es dezir a lo ke no es relijioso. Se da el privilejio de dibujar sus fronteras :

Se pueden konsiderar estas relasiones en terminos esensialistas, los del sagrado, del sankto i del profano, (del latín pro-fanum: delante del templo) (vease: fanatismo)). Lo aze las teolojiyas. Se puede tambien dar un paso maz aya, sin kedarse donde en el ambito teolojiko i estudiar la relijion por kualkier aspekto de la vida sosial. De este lado, la relijion ya no se piensa komo una opsion sino komo los prosesos sin opsion posible, universales, en los kuales las sosiedades se persiben, enkuentran i toman su lugar en el mundo. Aki, la relijion, vuelve en la sosiedad por si misma sigiendo su autolejitimasion.

Kontenidos[trocar | trocar el manadero]

Entre los fenomenos ke dan miedo al ombre se plantea la muerte, en primer lugar; las diferensias de persepsiyon de la muerte konstituyen el kriterio diskrimante. Asigún el modo kuyas sosiedades entierran o no a sus muertos, los estudiosos de la preistorya azen la distinsiyon entre el ombre (anthrópos, en greko, kon idea de umanidad) i los antropoides kenes lo anteseden.

Por entonses, relijiones demuestran un gran intereso por la muerte, avlando de la avtahá, para kompensar eso ke parese eskandaloso en este akontesimiento, i la piensan bajo la forma de vida eterna, de reenkarnasiyon, de resurreksiyon, de immortalidad, de eternidad. Muestran tambien interes en los misterios de la vida. Azen testimio las imajenes, ke sean idolos, ikonos o simbolos ke representan a diosas madres, narativos de maternidades milagrosas i mas tadre, todas klases de preskripsiones en relasion kon el matrimonio, la seksualidad kon la mita de un eujenismo espiritual.

De manera jeneral, las relijiones selebran los pasos de la vida humana, kon ritos alrededor del nasimiento, de la adolesensia o pubertad, el matrimonio, las inhumasiones por medio de diversos grados de inisiasion.

Metodos[trocar | trocar el manadero]

Se preskriben en narrativos orales, a menudo bajo forma de epopeya i/o de libros santos,

  • tradisiones orales o eskritas,
  • ritos adekuados para la adorasion bajo el nombre de liturjia, de la leksion
  • y, kon los kodigos de leyes relijiosos el komportamiento rekerido de sus miembros yamado etikas, de los kuales estan obligando maz o menos.

Por medio de imajees i de la literatura oral o literatura eskrita, ma tambien kon los medios de todas las formas artistikas, la relijion transmite una pluralidad de mensajes, la interpretasion de la kual en el termino de valores tales komo Bueno, Justo i Mal. ¿Tal formulasion se reserva kon frekuensia a un puerpo intermedio, ke puede introdusir kategoria sosial i kategoria ekonomika? ¿del klero, konsedido jeneralmente kon un estatuto o disiplina eklesiastika? kien siyas de serka o en gran medida los destinos i el gobierno de las institusiones relijiosas, kon el mantenimiento de los lugares de kulto? Preguntaremonos ansi sovre el signifikado de la konversion relijiosa?, ¿en el papel de misionarios? komo la konsiderasion del konsepto de gerra santa?, ke nombra el kruzada o djihad i kualkier otra forma de koersion en asuntos relijiosos.

Espesial al kristianismo[trocar | trocar el manadero]

  1. konjunkto de kreensias o dogmas aserka de la divinidad, de sentimientos de venerasion i temor hasia eya, de normas morales para la kondukta individual i sosial de praktikas rituales, prinsipalmente la orasion i el sakrifisio para darle kulto.
  2. Virtud ke mueve a dar a Dio el kulto debido.
  3. Profesion i observansia de la doktrina relijiosa.

Relijiones del mundo[trocar | trocar el manadero]

Vease tambien[trocar | trocar el manadero]